SEMA MUKABELESİNİN AÇIKLAMASI

SEMA: Kulun hakikate yönelip, akılla, aşkla, yücelip nefsini terk ederek hakk’ta yok oluşu ve olgunluğa ermiş, kamil bir insan olarak tekrar kulluğuna dönüşüdür. Bütün varlığa bütün yaratılanlara yeni bir ruhla, sevgi için , hizmet için dönüşüdür.. 

Mukabele denen Mevlevi ayini gösterisi yüz yıllardan beri Mevlevi Dergahlarında yapıla geldi. Mistik anlamda ilahi Aşk ve bundan doğan tutkunluğu ruhi olgunlaşma ve Hak’la bütünleşme yolunda sembolize eden Mevlevi Ayini bu kutsal amaçlar doğrultusunda en küçük ayrıntılarına kadar belirlenmiş yöntemlerle uygulanır.

Semahanelerde, NEYZEN, KUDUMZEN, AYİNHAN VE NAATHAN’lar  MUTRİP adı verilen  musiki grubunu oluştururlar. Mutrip gurubunun önünde SEMA ALANI, onunda tam karşısında şeyh postu vardır. post ucuyla sema alanına giriş noktaları  arasında geçen çizgiye (ekvator çizgisi), (hattı-istiva) denir. Bu gerçeğe ulaşan, birliğe giden en kısa yoldur. bu çizgiye asla basılmaz..

Şeyh, tören anında Mevlana’yı temsil eder. Post ise en büyük manevi makamdır ve kırmızı renklidir. Kırmızı doğış ve varoluş rengidir.

Mutrip, semazenler ve şeyh efendi yerlerine oturduktan sonra ilkin NAATHAN tarafından (Na’atı şerif) okunur. Bestekarı Itri-nin bestelediği bu eserle, Hz.Peygamber en içli seslerle övülür. Sonra NEY taksimi başlar. Ney, asıl vatanı olan kamışlığa özlemini dile getirir.

Bundan sonra Devri Veledi başlar. Musikinin temposuyla Sema alanında şeyh ve samazenler üç defa devir yaparlar. Bu merasim karşılıklı görüşmek yani baş kesmek veya yüz yüze niyaz etmek ve sonsuz varlığa teslimiyeti sembolize eder.

Semazenlerin başındaki sikkesi nefsinin, mezar taşına, sırtındaki hırkası mezarına tennureside kefenine işarettir. Onlar dünyadan soyunmuş yokluk aleminin aşk pervaneleridir.

Devri veledi, ölümden sonra dirilmeyi, Şeyhin önderliği ile sonsuzluk alemine yönelmeyi ifade eder.

Üç defa devir yapmak ise, sırayla hakkı ilimle bilmeye, görmeye ve hakla bir olmaya işarettir.

Semazenler birbirine baş keser ve böylece alçak gönüllülüğün  en seçkin örneğini sunmuş olurlar. Bu selamlaşma, ayrıca yaş ayrımı gözetmeksizin birbirinin gönül kıblesinde secdeye varıştır.

Devri velediden sonra Ayin başlar. Semazenler hırkalarını çıkarır, mezarlarından sıyrılırlar, Semazenbaşı postun önüne yürür şeyhin sağ elini öper, şeyhte onun sikkesini, bu semaya izin almak demektir. Bundan sonra semazenler şeyhle görüşür ve  ve sema’ya kanat açarlar. Sema  ederken kol açan semazenin sağ eli dua eder gibi yukarıya sol eli aşağıya açıktır. Bu (HAKTAN ALIR, HALKA SAÇARIZ) anlamına gelmektedir. Bir başka deyimle de (GÖĞE AĞARIZ, YERE YAĞARIZ, VARLIĞIMIZ HAKKIN RAHMETİNDE YOK OLMUŞTUR) demektir.

Semazenler hem kendi etrafında döner hemde meydanı devrederler. Bu gezegenlerin, yıldızların hem kendi çevrelerinde hemde güneşin etrafında, dönüşleri gibidir. Yani sema bütün alemlerin, güneşin etrafında, dönüşleri gibidir. yani bütün alemlerin,  güneşin etrafında yaptıkları bir devri alemdir.

Sema insanı gerçek varlığa ulaştıran bir araç ve bir can sarhoşluğudur. Semanın ilk devresi alemleri seyretmektir. Hakkın büyüklüğüne ve yüceliğine bu yolla ulaşılır. Birinci selamda Aşıklar şüphelerden kurtulur ve Allah’ın birliğine iman eder, ikinci selam ise, tüm varlığı bu ilahi birlik içinde eritmektir. Üçüncü selam ise, aşıkların kendilerini arındırıp, ”oluş” mertebesine ulaştırırlar. Böylece varlık içinde yok olmuşlardır artık. Dördüncü selamda ise varlık içinde yok oluşun vuslatına erişirler böylece semazenler ayak direyerek kendi merkezleri çevresinde çark ederler..

Semanın dördüncü selamında Şeyhte sema’a girer. Ekvator çizgisinin ortasında sema eden Şeyh şüphesiz burada mevlanayı temsil etmektedir. Şeyh bir süre sonra posta doğru çekilir ve posta varması ile sema son bulur..

SEMA:  Gönüldeki gizli erlerden bir selam

SEMA : Girdin mi iki dünyadan da dışarı çıkarsın

SEMA: Gönüller alan sevgiliye kavuşmak içindir, özündeki ay gibi cevheri görmeyen kişiye musiki ne yapsın def ne etsin.

 “SEMA SAFA  RUHA GIDA,CANA ŞİFADIR”